30 Aralık 2015 Çarşamba

Elzem Azotlu Öğe - Protein

info@herbaliver.com
0 507 344 74 73
Elzem Azotlu Öğe - Protein
Diyetisyen Canan Aksoy

  Protein kelimesinin latince anlamı; yaşayan varlıklar için elzem (olmazsa olmaz) azotlu öğedir. Proteinler hücrelerimizin yapı taşlarını oluşturur. Hücrelerin tüm vücudumuzun en küçük birimi olduğu düşünülürse,
düşünülürse, büyüme, gelişme ve yenilenme için proteinler olmazsa olmazdır. Hücre yapısını oluşturmak dışında önemli rolleri vardır:

  • Vücut dokularının oluşumu, tamiri ve yaraların iyileşmesi.
  • Yağsız doku kitlesinin yapılması-korunması ve artması.
  • Hemoglobin yapısı. (Hemoglobin vücudumuzda oksijen taşıyan birimdir.)
  • Bağışıklık sisteminde antikor yapımı.
  • Besinlerin enerjiye dönüşmesi sırasında kullanılan enzimlerin yapısına dahil olmak.
  • Bazı hormonların yapımı.
  • Hücre içi ve dışı sıvıların dengesi.

  Neden proteine sürekli ihtiyacımız vardır? Vücudunun fonksiyonlarını (solunum, kan dolaşımı, sindirim) yerine getirebilmesi için hücrelerin sürekli çalışması gerekir. Çalışan bu hücrelerimiz yıpranır ve bu hücrelerin sürekli yenilenmesi-tamiri gerekir. Hücrelerimizin yenilenmesi içinse düzenli ve sürekli protein alımı gerekir.
Proteinleri oluşturan küçük birimlere aminoasit adı verilir. 20 çeşit aminoasit bulunmaktadır. Bu aminoasitlerin bir kısmını (8 tanesini) vücudumuz üretemez ve mutlaka beslenme yoluyla alınması gerekir. Bu yüzden bu 10 aminoaside elzem aminoasit denir. Dokuların, hücrelerin, enzimlerin yapılması için bu 20 aminoaside
ihtiyaç duyarız. Bu aminoasitlerin eksikliği durumunda vücudümuzda protein sentezlenemediği için büyüme, gelişme, hücre ve dokuların yenilenmesi güçleşir.
Peki, protein kaynakları nelerdir? Aslında bütün hayvansal ve bitkisel besinlerde protein az veya çok miktarda bulunur. Sadece besinlerin içerdiği proteinlerin miktarı ve kalitesi farklıdır. Hayvansal gıdalardan aldığımız proteinler daha fazla elzem aminoasit içerdikleri için yüksek kaliteli protein olarak adlandırılır. Proteinlerin temel kaynakları öncelikle hayvansal gıdalardır. (et-tavuk-balık-süt-yoğurt-peynir-kuru baklagiller-kuruyemişler…)
Beslenme düzeninde hayvansal ve bitkisel protein kaynaklarının birarada alınması proteinlerin daha etkili şekilde emilmesini sağladığı için , iki kaynağın aynı anda karıştırılarak tüketilmesi en sağlıklısıdır.

  Ne kadar proteine ihtiyacımız var? Protein alımının her gün olması önemlidir. Günlük protein ihtiyacımız kilogram başına 1 -1.5 gramdır. 70 kiloluk birinin yaklaşık protein ihtiyacı 70 gramdır. Bitkisel protein kaynaklarını daha fazla tüketenlerin protein alımını 1.5 gramdan , hayvansal protein alımının daha yoğun olduğu bireylerde protein alımını yaklaşık 1 gramdan hesaplamak daha sağlıklıdır. Bitkisel proteinlerin sindirim sırasındaki kayıpları ve emilirliği daha düşük olduğu için böyle bir hesaplama eksik protein alımının önüne geçecektir.
Vücudumuzda büyük bir protein deposu yoktur bu yüzden proteinin günlük beslenmede yeterli miktarda alınması çok önemlidir. Yetersiz protein alımı bebek ve çocuklardan büyümenin yavaşlamasından, zihinsel gelişmenin yavaşlamasına kadar çok önemli problemlerle yol açar. Yetişkinlerde yetersiz protein alımı hücre yenilenmesi yavaşlatır ve doku ve organ hasarlarının tamiri güçleşir. Yetersiz protein alımı hastalıklara yakalanmayı kolaylaştırdığı gibi iyileşme sürecini de olumsuz etkiler.
Diyetisyen Canan Aksoy

info@herbaliver.com
0 507 344 74 73

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder